Chapèla de Sant Pèire
Chapèla de Sant Pèire
-
Comuna e Valada
L’ARMA - Val Maira
-
Tròba la glèisa
-
Escòuta l'audio
Glèisa, dogana e lazaret
Plaçaa sus lo vielh viòl medieval per la Val Maira, la Chapèla de Sant Pèire remonta al XIII sècle: sal cubèrt s’eslançon quatre agulhas gòticas e un pichòt cloquier a vèla. Lo pòrtic que cuèrb la façada era luèc de sosta per lhi pelerins e lhi merchants. Aquesta estructura permettia decò de controlar l’intrada dins lo vilatge de forèsts, sobretot en ocasion d’epidemias de pèst, a travèrs una barra plaçaa a travèrs dal viòl: en aquesti cas benlèu la chapèla venia adobraa decò coma lazaret.
En principi la chapèla devia èsser dubèrta, coma costumava en etat medievala, embè un arc en façada: doas figuras de Sants, bèla si eslavaas, son originalas del temps, e rapresenton Ròc e Bastian protectors da la pest; ental ‘600 a n’aquestas pinturas ven sobrepausaa una Anonciacion.
Lo dedins, bèla si pichòt, presenta una granda richessa de pinturas a fresc de la meitat del XV sècle. Las vèlas de la vòuta a crosièra son ocupaas dai paires de la Glèisa. Sus la contrafaçada es frescaa l’Anonciacion, embè de Sants: un Evesco e una jove santa blonda. Sus lo mur oriental son rapresentaas la Naissença de Crist e la gaseta ai pastres, l’Adoracion di Tres Reis e la Presentacion al temple, e sus aquela denant las Istòrias de Sant Martin, da mal da leser: Sant Martin e lo paure, l’abandon des armas e l’episòdi del paure en dui moments, lo rescontre e lo talh del mantèl. Aquestas pinturas a fresc sono òbra del pintre de Busca Tomàs Biasacci, actiu aicì vers lo 1470.
Sus la part bassa di murs un autre artista ren identifiat pinta en lo Quatre Cents una rara dança macabra, ronda entè s’alternon un viu e un mòrt, que rapresenta la volontat medievala de navisar que lhi òmes son tuchi parelhs denant la mòrt e que l’ora es ren segura.
Chasque cobla de balarins es formaa da un esquèletre o un mòrt, e da òmes de totas las classas socialas: monges, reis, cavaliers. Lhi gests son grotescs, per far naisser dins lo fidèl la paor de la mòrt: chasque pas de dança es companhat da una escricha en antic francés embè paraulas en occitan que descriu la mòrt e lo judici final.
Dins la chapèla es present un pichòt autar en brics frescat, un di gaires a èsser arribats fins al jorn d’encuèi: dreire l’autar la pintura a fresc originaria s’es perdua, cubèrta da una del XVII sècle: entre lhi rests del Quatre Cents se reconeis lo Beat Pèire da Luxemborg.
Mistà si muove