Chapèla de Sant Bastian
Chapèla de Sant Bastian
-
Comuna e Valada
MONTROS - BORGAT - Val Grana
-
Tròba la glèisa
-
Escòuta l'audio
Gardaa da la pest
Dapè al cementièri, a l’intrada del paìs, se tròba l’oratòri de Sant Bastian, lo protector da la pest: benlèu seria estat bastit pròpi en ocasion d’una epidemia.
Lo nuclèu originari ven ampliat entre lhi secles XVII e XVIII eslonjant l’aula, que chambia sa forma: de fach al principi devia èsser una chapèla dubèrta abo dui grands arcs romanics e doas muralhas sarraas. La chapèla a pas un cloquier, e se presenta abo pèiras a vista en l’absida, e enchaucinaa en la part modèrna.
Dedins la chapèla ven tota decoraa ental 1468 da Pèire da Saluces, chamat da Giacomo e Gioffredo Saluzzo - Valgrana, feudataris del pòst en la seconda metat del Quatre Cents.
S’la vòuta a crotzièra son rapresentats lhi Evangelistas abo lors símbols apocaliptics: lhi personatges son setats sus de cuissins brodats dins un prat florit en tren d’escriure lors Evangelis.
Sal mur de fons es rapresentaa la Madòna embe Jesus, vestia coma una princessa e setaa sus un tròn esculturat e penchenaa a la mòda dal Quatre Cents; Evangelistas e Vierge son un de lhi exemples pus auts del gòtic internacional piemontés. A la manchina d’la Vierge se tròbon Sant Nicolau de Bari e benlèu Sant Constanç; a la drecha es rapresentat Sant Bastian, e a drecha d’la chapèla lo siu martiri.
Bastian, naissut ental III secle a Milan e deventat comandant de la premièra Coort de Dioclecian, deven cristian.
Descubert da Dioclecian, es condamnat a mòrt liat a la colomna e culpit abo las flechas. Salvat da Nòstre Senhor, ven frustat e lapidat a la mòrt, e son còrp campat en la Cloaca Maxima d’Roma. Mas Santa Lucia – qu’avia vist en sumi Bastian que lhi fasia veire ente se trobava son còrp – lo retròba e lo fai soterrar en la Catacomba de Sant Bastian a Roma. En la chapèla se tròba decò la scena ente dui angels companhon en cèl lo Sant.
L’istòria remonta al temp de Dioclecian, mas las scenas son ambientaas en una vila medievala abo tors e merles, e las vestas di protagonistas son renaissimentalas. Sus l’arc de fòra es escricha la data de l’òbra e enti sotarcs se tròbon Santa Barbara abo la tor ente era estaa empresonaa dal paire perque cristiana, Santa Cristina, flagelaa dal paire e martirizaa abo las flechas perquè avia pas venerat las divinitats paganas, Santa Prassede, predicatrìs perseguitaa da l’emperator Antonino Pio, e Santa Cecilia, patrona di musicistas, rapresentaa abo lo libre de musica.